سنڌي ورڊنيٽ

(سنڌي ٻولن جي ڳانڍاپي جو خودڪار سرشتو)

سنڌي ٻوليءَ جي انجڻڪاريءَ لاءِ ھڪ بنيادي رٿا، جيڪا سنڌي ٻولن کي خودڪار نموني سان ڳنڍي ۽ انهن جي درست استعمال بابت مصنوعي ذھانت کي دڳ ڏيندي آھي. ھي سرشتو جديد ڪمپيوٽيشنل لسانيات جو ھڪ اھم سرشتو آهي، جيڪو سنڌي ٻولن جي رڳو ڳانڍاپي ئِي نہ پر، انهن جي مفھومن، جنسن، انگن، فعلي صورت ۾ زمانن، گردانن ۽ فطرت آڌار درجابندي پڻ ترتيب ڏيندو آھي. هيءَ رٿا فطري ٻولين جي مشيني سرشت لاءِ بنيادي ڍانچو پڻ مهيا ڪندي آھي، جنھن جي مدد سان سنڌي ٻولن واري ڀنڊار (ڪارپس) ۽ مختلف لغتن سان گڏ خودڪار ترجميڪاريءَ ۾ پڻ سھولت فراھم ڪندو آھي. عبدالماجد ڀرڳڙي انسٽيٽيوٽ آف لئنگئيج انجنيئرنگ اندر، ھيءَ رٿا مصنوعي ذھانت جي انيڪ سرشتن ۾ سنڌي ٻوليءَ جو قد ڪاٺ دائم ۽ قائم رکڻ لاءِ ترتيب ڏني پئي وڃي، تہ جيئن حال ۾ ئي نہ پر ايندڙ وقتن ۾ پڻ مصنوعي ذھانت ۽ روباٽڪس انجنيئرنگ جي ھڙني رٿائن ۾ سنڌي ٻولي پنھنجي قد سان ڪارج ھيٺ شامل ٿيندي رھي.

سنڌي ورڊنيٽ جو تعارف ۽ اهميت

دنيا جي سگهارين ٻولين ۾ ورڊنيٽ (WordNet) هڪ جامع لغوي وسيلي طور سڃاتو ويندو آهي جيڪو ان ٻوليءَ جي لفظن، انهن جي معنائن ۽ ٻولن جا ھڪٻئي سان لاڳاپا ڏيکاريندو آھي. ورڊنيت سرشتو ان ٻوليءَ جي لفظن، انهن جي ھم معنائن، ضدن ۽ تصوراتي لاڳاپن کي ھڪ ھنڌ ڪٺو ڪرڻ ۽ ترتيب ڏيڻ ۾ مدد ڪندو آھي. يعني هي سرشتو لغوي وسيلن جي تخليق ۾ مددگار ٿيندو آهي. جيئن جسماني طور ھن ڪائنات ۾ سڀ شيون ھڪٻئي سان ڪنھن نہ ڪنھن ناتي ڳنڍيل آھن ائين ئي ٻولين جا لفظ پڻ ساڳي نسبت سان ھڪ نيٽورڪ جيان ڳنڍيل ٿيندا آھن ۽ ھي سرشتو ان ئي ڳانڍاپي کي عملي روپ ۾ ڏيکاريندو آھي.

وڌيڪ پڙهو
Sindhi WordNet

ورڊنيٽ سرشتو

          

سنڌي گرامر جي ترڪيب

سنڌي ٻوليءَ جي لفظن کي خودڪار طريقي سان گرامر جي ترڪيب ڪرڻ لاءِ هڪ خودڪار سرشتو، جيڪو گرامر آڌار جملن جي ٻولن جي سڃاڻپ ڪندو آهي ۽ ٻوليءَ بابت تحقيق ۾ مدد ڪندو آهي.

ترتيبڪاري ڏسو

ورڊنيٽ جو نماءُ

سنڌي ٻوليءَ جي ٻولن جي ڳانڍاپن کي ظاهر ڪندڙ ڊيٽابيس جو نموني خاطر ھڪ ڊجيٽل ڏيک، جيڪو ٻولن جي معنائن ۽ سندن تعلق کي سمجهڻ ۾ مددگار آهي

نماءُ ڏسو

سنڌي تحرير ساز

سنڌي تحرير لاءِ هڪ سرشتو، جيڪو خاص طور تي لفظن جي درستگي جي سهولت مهيا ڪري ٿو ۽ خودڪار لکڻ جي عمل کي آسان بڻائي، ٻوليءَ جي تحقيق ۽ واڌاري ۾ مدد فراهم ڪري ٿو۔

تحرير ساز ڏسو

لفظن جو ڳانڍاپو

سنڌي ٻوليءَ جي لفظن وچ ۾ معنوي لاڳاپن کي پرکڻ لاءِ هڪ ذهين سرشتو، جيڪو هممعنيٰ، متضاد ۽ لاڳاپيل لفظن جي سڃاڻپ ڪري، ٻوليءَ جي ڄاڻ، واڌاري ۽ لغوي تحقيق ۾ مدد فراهم ڪري ٿو۔

ڳانڍاپو ڏسو

سنڌي ورڊنيٽ جون ڪجهہ خاصيتون

گرامر جي درستگي

ورڊنيٽ سرشتي جي مدد سان سنڌي جملن جي درست جوڙجڪ ۽ ٻولن جي درست ترڪيب کي خودڪار طريقي سان سڃاڻپ ملي سگهي ٿي.

فطري ٻولين جي مشيني سرشت

مشيني ترجميڪاريءَ ۽ سنڌي ٻوليءَ کي مصنوعي ذھانت ۾ آڻڻ لاءِ ورڊنيٽ سرشتو بنيادي وسيلو فراهم ڪري ٿو، جيئن انگريزيءَ وانگر سنڌي ٻوليءَ جي ٻولن جا بہ ھڪٻئي سان لاڳاپا ظاھر ٿي سگهن.

ڊجيٽل دنيا ۾ موجودگي

ورڊنيٽ سان سنڌي ٻولي عالمگير سطح تي خودڪار سرشتن (سافٽويئرن يا اپليڪيشنن)، تدريسي تحقيقن ۽ جديد ٽيڪنالاجيءَ جي مکيہ سرشتن ۾ شامل ٿي سگهندي.